Czym jest prymat aramejski?

Odpowiedź



Termin Prymat aramejski jest używany nieformalnie w odniesieniu do twierdzenia, że ​​Nowy Testament został pierwotnie napisany nie po grecku koine, ale w dialekcie aramejskim. Teoria ta jest częściej określana jako prymat Peszitty, odnosząc się do starożytnych aramejskich rękopisów Biblii, zbioru znanego jako Peszitta. Teoria prymatu aramejskiego drastycznie różni się od konsensusu historyków i badaczy Nowego Testamentu, którzy utrzymują, że oryginalne dzieła Nowego Testamentu zostały w rzeczywistości napisane po grecku. Wielu badaczy sugeruje, że Ewangelie Marka i Mateusza mogły czerpać z wcześniejszych źródeł aramejskich, ale twierdzenia dotyczące prymatu aramejskiego wykraczają daleko poza to.



Niektóre denominacje trzymają się prymatu aramejskiego jako artykułu wiary, na przykład Asyryjski Kościół Wschodu. George Lamsa, zwolennik herezji nestoriańskiej, odegrał kluczową rolę w propagowaniu poglądu, że Nowy Testament został pierwotnie napisany po aramejsku. Podobnie jak w przypadku innych poglądów sprzecznych z ogólną nauką, prymat aramejski/peszitty opiera się przede wszystkim na pracach jednego autora, w tym przypadku Lamsy. Zarówno współcześni Lamsie, jak i późniejsi uczeni doszli do wniosku, że często mylił współczesny syryjski ze starożytnym aramejskim, dwoma niezwykle podobnymi językami. Bardziej problematyczne jest tłumaczenie Biblii Lamsy z języka aramejskiego, opublikowane w całości w 1957 roku. Jego tłumaczenie jest niedokładne i pełne subtelnych zmian w tekście, które podważają między innymi doktrynę Trójcy i bóstwa Chrystusa.





Badacze tekstu zbadali Peszittę i znaleźli wyraźne dowody wpływu z późniejszych tłumaczeń. Dialekt używany w Peszitcie pochodzi z późniejszego okresu niż dialekt Jezusa i Jego uczniów. Peszitta używa zwrotów, które przesłaniają grę słów i metafory; oczekuje się tego od tłumaczenia, ale nie oryginalnego autografu. Ogromna liczba dostępnych rękopisów biblijnych umożliwia rozpoznawanie wariacji, wyborów tłumaczeń itd. na przestrzeni czasu i położenia geograficznego. Innymi słowy, wszystkie dostępne dowody wskazują na to, że Peszitta jest późniejszym tłumaczeniem, a nie oryginalnym rękopisem. Prymat Peszitty, czyli prymat aramejski, nie jest poparty dowodami ani nauką. Pomimo tradycyjnego poglądu na kościoły syryjskie, pewne odłamy judaizmu mesjanistycznego i Ruch Korzeni Hebrajskich, Nowy Testament nie był pierwotnie napisany po aramejsku.